Een interim-predikant is bedoeld voor de kerkelijke gemeente die in een transitiefase verkeert: er is iets voorbij en er moet iets nieuws komen, maar wat dat is of hoe dat kan worden bereikt, is nog niet duidelijk. De interim-predikant is, naast zijn ervaring als gemeentepredikant, opgeleid om kerken in zo’n tussenfase te begeleiden naar een nieuwe fase.
In een periode van onzekerheid, soms ook van rouw en/of verwarring kan een gemeente kiezen voor tijdelijke begeleiding. Dit geeft de tijd en ruimte om op adem te komen voordat de gemeente zich (opnieuw) verbindt aan een vaste voorganger. Ook kan er voor een interim-predikant gekozen worden als er juist wel sprake is van een heldere visie op een andere toekomst, maar ingezien wordt dat het specifieke competenties vereist om dat proces te begeleiden.
Het voordeel is dat de interim-predikant geen partij is in de gemeente. Want een interim-predikant is een procesbegeleider. In verbondenheid met Christus en Zijn woord legt hij zijn visie of ideeën niet op, maar zoekt in nauwe onderlinge samenwerking naar een mogelijke oplossing.
Wilt u weten of een interim-predikant geschikt is voor uw situatie? Dit kunt u bepalen aan de hand van onderstaand beslisschema (klik op de afbeelding voor vergroting). Begin links bovenin en volg de pijlen.
Welke voorwaarden zijn er voor een interim-opdracht?
- Er is sprake van een gekozen of gedwongen veranderingsproces (transitie) in de gemeente waarin zowel procesbegeleiding als pastorale inzet (voorgaan, gesprek) nodig zijn. Voorbeelden hiervan zijn: een vitaliserings- of herplantingsproces, rouw en herstel na een crisis of conflict, fusie of kerksluiting, overbruggen van een vacante periode van bijzondere aard.
- Er komt een afgebakende opdracht voor de interim-predikant, gericht op het doel of de hulpvraag van de gemeente. In de opdracht worden afspraken gemaakt over doel, inhoud en werkwijze.
- De interim-predikant wordt ingezet als procesbegeleider. Hij/zij begeleidt de gemeente in hun eigen veranderingsproces. Een interim-predikant wordt niet ingezet als ‘reguliere gemeentepredikant’.
De verwachting is dat toenemende complexiteit, diversiteit en verandering in kerken zal vragen om meer specialistische begeleiding. Ook kerken hebben hierin een verantwoordelijkheid. Als kerken zijn we gezamenlijk verantwoordelijk om naar elkaar om te zien en hulp te bieden waar mogelijk. Daarom is het van belang dat de kerken die een interim-predikant uitlenen zich achter zijn werk scharen. De interim-predikant dient de interim-gemeente omdat zij een helpende hand ontvangen op het moment dat ze deze hard nodig hebben. Tegelijk wordt de interim-predikant ook zelf gevoed met nieuwe inzichten en energie uit de interim-gemeente. Op zijn beurt neemt de interim-predikant dit mee naar zijn thuisgemeente waar deze inzichten dienen als versterking en nieuwe impulsen voor zijn werk. Zo dragen we als kerken gezamenlijk de last van conflicten en veranderingen, maar groeien we ook door ervaringen te delen.
Kerkelijke inbedding van de interim-predikant
De Generale Synode van 2014 heeft opdracht gegeven aan het deputaatschap Bemiddeling en Begeleiding om een netwerk van interim-predikanten op te zetten. Samen met Steunpunt Kerkenwerk en Commissie Loopbaanbeleid van de NGK werd gezocht naar mogelijkheden om hier vorm aan te geven. Dit heeft geresulteerd in twee jaargroepen waarin GKV- en NGK-predikanten zijn opgeleid tot interim-predikanten.
In de basistekst van de kerkorde wordt niets gemeld over een interim predikant. Voor de positie van de predikant wordt verwezen naar de Generale regeling voor predikantszaken. In die generale regeling is inzake het interim-predikantschap het volgende opgenomen:
Artikel D17 Interim-predikantschap
D17.1 Een daartoe opgeleide predikant kan als interim-predikant aan een kerk tijdelijk ondersteuning bieden in situaties van verandering, crisis of conflict.
D17.2 De coördinatie van de opleiding en inzet van interim-predikanten berust bij het SKW.
D17.3 Een interim-predikant verricht zijn taak op basis van detachering overeenkomstig art. D4.3 GRP.
D17.4 Besluiten van kerkenraden over het uitlenen en inlenen van een interim-predikant behoeven een goede communicatie met elk van de betrokken gemeenten.
In D17.1 wordt gerefereerd aan ‘situaties van verandering, crisis of conflict‘. Een ‘actief conflict’ is echter geen aanleiding voor het inschakelen van een interim-predikant. Wel kan een interim-predikant geschikt zijn bij verwerking van of heling na een conflict.
Wanneer er een actief conflict is, dat wil zeggen: een conflict dat op dit moment speelt of dreigt te gaan spelen, kunt u contact opnemen met de Interkerkelijke Commissie Geschiloplossing.
